Mekansal Planlarda Değişiklik: Afetlere ve İklim Değişikliğine Dayanıklılık Ön Plana Çıkıyor!
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 7 Haziran 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile önemli bir adım atıldı. Bu değişiklik, mekansal planlamada afetlere ve iklim değişikliğine karşı dirençlilik kavramını ön plana çıkarıyor.
Yönetmelikte yapılan değişikliklerin öne çıkan maddeleri şunlardır:
- Afet ve iklim değişikliği kaynaklı tehlikelere karşı dirençli: Planlamada afet ve iklim değişikliği riskleri göz önünde bulundurularak, bu risklere karşı dirençli ve sürdürülebilir planlar hazırlanacak.
- Kıyı alanlarında bütünleşik planlama: Kıyı alanları, deniz ve kıyıları ile etkileşim alanı da dahil olmak üzere bütünleşik bir yaklaşımla ele alınacak. Afet risklerine karşı duyarlı, kıyı alanlarındaki fonksiyon ve faaliyetler ile kıyı alanlarına yönelik hedefler arasındaki uyumu sağlayacak planlar hazırlanacak.
- Doğal afetlere ve insan kaynaklı tehlikelere karşı önlemler: Planlarda deprem, sel, heyelan, tsunami, yangın gibi doğal afetler ile insan kaynaklı kazalar, kitlesel göç gibi tehlikelere karşı alınması gereken önlemler belirlenecek.
- Kentsel risklerin analiz edilmesi: Deprem, sel, heyelan, yangın gibi doğal afet tehlikeleri ve iklim değişikliği kaynaklı riskler ile insan kaynaklı kitlesel göç, endüstriyel/kimyasal kazalar ve benzeri diğer kentsel tehlike ve riskler için gerekli görülmesi halinde kentsel risk analizleri veya afetlerden sakınım planlaması çalışmaları yapılacak.
- Afet riskli alanlarda planlama: Deprem, sel, heyelan gibi afet tehlikesi altındaki yerleşime uygun olmayan alanlar ile afete maruz bölgeler, endüstriyel/kimyasal kaza riski taşıyan alanlar, kitlesel göçe konu olabilecek yerler, yangın tehlikesi altındaki alanlar, iklim değişikliğinin ve meteorolojik olayların olumsuz etkilerine maruz alanlar planlamada dikkate alınacak.
- Jeolojik ve jeoteknik etütler zorunlu: İmar planları, onaylı jeolojik-jeoteknik veya mikro bölgeleme etüt raporu bulunmayan alanlarda hazırlanamayacak.
- Fay hatları ve tampon bölgeler: Aktif fay hatları için belirlenen fay sakınım zonları/tampon bölgeler ve benzeri alanlar planlamada dikkate alınacak.
- İbadet alanlarında özel düzenlemeler: İbadet alanlarına ilişkin imar planı kararlarında ibadetin gerektirdiği yön ve alan büyüklüğü gibi kriterler göz önünde bulundurulacak.
- İklim değişikliğinin etkileri: Planlamada iklim değişikliğinin etkileri ve meteorolojik parametreler dikkate alınacak.
Bu değişiklik ile daha güvenli, yaşanabilir ve sürdürülebilir şehirler inşa edilmesi hedefleniyor.
Yönetmeliğin tam metnine Resmi Gazete’den ulaşabilirsiniz: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/05/20230511-2.htm