Enerji Piyasası Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği Resmi Gazete’de Yayımlandı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından hazırlanan Elektrik Piyasası Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği, 28 Aralık 2023 tarihli ve 31870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, elektrik piyasasında lisanslı ve lisanssız üretim faaliyetleri ile tüketim amaçlı kullanılan ölçüm sistemleri kapsamında yer alan sayaçlar dahil tüm ölçüm sistemlerinin belirlenmesine, gerekli teçhizatın kurulmasına, bu sistemler vasıtasıyla elde edilen verilerin işlenmesi ve paylaşımına ilişkin esaslar ile tarafların görev ve sorumluluklarını düzenliyor.
Yönetmeliğe göre, elektrik piyasasında kullanılan ölçüm sistemleri, Akıllı Sayaç Sistemi (MASS) ve Diğer Ölçüm Sistemleri olmak üzere iki ana kategoriye ayrılıyor.
MASS, elektrik dağıtım sisteminde kullanılan sayaç ve/veya uçbirim ile merkezi haberleşme yazılımı arasında haberleşme protokolü çerçevesinde uzaktan iki yönlü veri haberleşmesini mümkün kılan, verilerin doğrulanması, saklanması, işlenmesi ve son kullanıcı dahil ilgili taraflara sunulması amacıyla gerekli yazılım, donanım ve iletişim altyapısını kapsayan akıllı sayaç sistemini ifade ediyor.
Diğer Ölçüm Sistemleri ise MASS kapsamına girmeyen tüm ölçüm sistemlerini kapsıyor.
Akıllı Sayaç Sistemi
Yönetmeliğe göre, MASS kapsamında yer alan akıllı sayaçlar, Akıllı Sayaç EKO ve Akıllı Sayaç PRO olmak üzere iki tip olarak tanımlanıyor.
Akıllı Sayaç EKO, temel sayaç özelliklerinin yanı sıra üzerlerinde sadece haberleşme portu olarak bir adet RS485 çıkışı bulunan sayaçları ifade ediyor.
Akıllı Sayaç PRO ise iki yönlü veri haberleşmesini destekleyen ve teknik şartnamesinde tanımlanan ilave özellikleri taşıyan sayaçları ifade ediyor.
MASS’ın yaygınlaştırılması
Yönetmeliğe göre, MASS’ın yaygınlaştırılması, abone grupları ve ölçüm noktaları itibarıyla aşağıdaki öncelik sıralamasına uygun olarak gerçekleştiriliyor:
- Yeni tesis edilen sayaçlar ile damga süresinin dolması nedeniyle değiştirilmesi gereken sayaçlar
- Her bir dağıtım transformatörü çıkışına tesis edilmesi gereken sayaçlar
- Arıza kaynaklı olarak değiştirilmesi gereken sayaçlar
- Kaçak elektrik kullanım şüphesiyle değiştirilmesi gereken sayaçlar
Ayrıca, Akıllı Sayaç PRO kapsamında olması gereken sayaçlar da şu şekilde sıralanıyor:
- Lisanslı üretim tesislerinin tüketim birimlerinin dağıtım sisteminden çektiği elektrik enerjisini ölçen sayaçlar
- Lisanslı üretim tesislerinin dağıtım sistemine verdiği elektrik enerjisini ölçen sayaçlar
- İki dağıtım sistemi arasındaki alışverişe esas elektrik enerjisini ölçen sayaçlar
- Depolamalı elektrik üretim tesisi bünyesindeki elektrik depolama ünitesi, üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesislerinden verilen ve çekilen elektrik enerjisini ölçen sayaçlar
- İletim sistemi ile dış ülke enterkonneksiyonlarına ilişkin ölçüm noktaları
- TEİAŞ transformatör merkezleri iç ihtiyaç tüketimlerini belirlemek için servis transformatörünün OG tarafında tesis edilen sayaçlar
- Bir TEİAŞ transformatör merkezinde farklı sistem kullanıcılarının beslendiği baraların; normal işletme koşullarında açık olan kuplaj kesicisi ile (işletme şartları gereği ve/veya bakım, onarım ve arıza giderme çalışmaları süresince) birleştirilmesi halinde, farklı baralardaki sistem kullanıcılarının çektiği/verdiği enerji ve demand değerlerinin ölçülebilmesine imkan sağlayacak şekilde, bara kuplaj fiderine tesis edilen sayaçlar
Enerji Piyasası Ölçüm Sistemleri Yönetmeliği’nin yayımlanması, elektrik piyasasında akıllı sayaç sisteminin yaygınlaştırılması ve etkin bir şekilde kullanılması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yönetmelikle, MASS’ın yaygınlaştırılması için gerekli düzenlemeler yapılarak, piyasanın şeffaflığı, verimliliği ve güvenilirliğinin artırılması hedefleniyor.